Cezaların İçtiması ve Çözülmesi

Cezaların içtiması ve çözülmesi

Cezaların İçtiması Nedir?

Ceza hukukunda içtima, birden fazla suçun bulunmasına rağmen çeşitli nedenlerle faile tek ceza verilmesi durumudur. Benzer zamanda kesinleşmiş mahkeme kararlarında veya denetim süresi içindeyken kesinleşmiş bir mahkeme kararının gelmesi durumunda kişinin almış olduğu birden fazla cezanın İnfaz Hakimliği tarafından toplanması ve tek bir süre elde edilmesidir. Örneğin bir kişi hakaret suçundan 2 yıl, yaralama suçundan 3 yıl ceza almışsa İnfaz Hakimliğince toplam 5 senelik bir ceza elde edilecektir. Elde edilen bu içtima kararı sonrasında İnfaz Savcılığı artık müddetnameyi düzenleyebilecektir. Fakat 2 yıllık cezanın infazı gerçekleşmiş ve diğer 3 yıllık ceza bu tarihten sonra kesinleşmişse artık içtima hükümleri uygulanmayacak kişi sadece 3 yıllık cezadan mesul olacaktır. Cezaların içtimasında en önemli koşullardan biri de cezaların infaz edilebilir olmasıdır. Af veya zamanaşımı gibi sebeplerden dolayı cezanın infazı olanaklı değilse böyle bir durumda cezaların birleştirilmesi kuralı uygulanamaz. ( İçtima ancak infaz kabiliyeti olan mahkumiyetler için mümkündür – Yargıtay Ceza Genel Kurulu 1992/1-65E)

İçtima Hesaplamasını Hangi İnfaz Hakimliği Yapar?

İçtima hesaplamasını yapacak olan İnfaz Hakimliği, süre olarak en fazla cezanın verildiği yerdeki İnfaz Hakimliğidir. Yine yukarıdaki örnekte 2 yıllık cezayı Ankara’da bir Asliye Ceza Mahkemesi vermiş olsun 3 yıllık cezayı da Aydın ilindeki Asliye Ceza Mahkemesi vermiş olsun. Bu durumda kişi nerede olursa olsun İnfaz Savcılığı, Aydın’da bulunan ilgili İnfaz Hakimliğine yazarak içtima kararı talep edecektir. İçtima hesabı yapıldıktan sonra ilgili İnfaz Savcılığına geri gönderilecek ve ilgili savcılık müddetnameyi hazırlayarak ceza infaz kurumuna yollayacaktır.

İçtima Kararının Çözülmesi Nedir?

Çözülme, daha önce toplanan cezaların ayrılması anlamına gelir. İnfaz Hakimliğince süreler toplandıktan sonra hükümlü hakkında yeni bir ceza geldiği takdirde İnfaz Savcılığı, ilgili İnfaz Hakimliğine yazarak içtima edilen(toplanan) sürenin çözülmesini talep eder. Daha sonra yeni gelen ceza da önceki cezalara eklenerek yeni bir içtima kararı alınır. Özetle içtima kararı çözülerek her suç bağımsız olarak değerlendirilecek ve tekrar toplanacaktır.

Koşullu Salıverilmeden Sonra Gelen Cezanın Durumu Nedir?

Kişi koşullu salıverildikten sonra yeni bir ceza infaz kararı gelirse, bu kişi yeni gelen cezasını herhangi bir içtima kararı olmadan ayrı bir şekilde infaz eder. Örneğin kişinin iki ayrı suçtan toplam 5 yıl mahkumiyet kararı varsa burada (Mükerrer veya çift mükerrer olmadığı senaryoda) kişi 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun gereğince toplam miktarın ½ olan cezasının 2,5 yılını ceza infaz kurumunda geçirdikten sonra koşullu salıverilmeye hak kazanabilecektir. Bu sürenin sonunda gelen yeni bir karar içtimaya dahil edilmeden ayrıca infazı gerçekleşecektir.

Adli Para Cezası İle Hapis Cezasının İçtiması Olur Mu?

Adli para cezası ile hapis cezası farklı iki yaptırım türü olup bunların içtiması olmaz. Ancak verilen adli para cezası ödenmediği takdirde hapis cezasına çevrildiyse ve hali hazırda infazı gerçekleşen kesinleşmiş bir süreli hapis cezası da mevcutsa bu ikisi içtima kararı ile toplanarak yeni bir süre elde edilebilir. İki adli para cezası olduğu durumlarda da içtima uygulanmaz her bir cezanın ödeme emri ayrı çıkartılır.